Każde miejsce składowania odpadów musi być objęte monitoringiem wizyjnym, gwarantującym możliwość kontrolowania wszystkiego, co dzieje się w zasięgu 5 metrów od miejsca ich składowania. Wymogi takie narzuca rozporządzenie Ministra Środowiska regulujące zasady monitoringu w miejscach składowania i magazynowania odpadów, wprowadzone w życie 20 lipca 2018 roku i obowiązujące od 22 lutego 2019 roku.
W sierpniu 2019 roku wprowadzono do ustawy poprawki, które ukształtowały obecną formę rozporządzenia. O czym mówią i według jakich zasad należy prowadzić monitoring wizyjny miejsc składowania odpadów?
Rozporządzenie ministra środowiska w spawie wizyjnego systemu kontroli miejsc magazynowania lub składowania odpadów – czego dotyczy ustawa?
Art. 25 ust. 6a ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 roku przedstawił konieczność stosowania monitoringu miejsc magazynowania i składowania odpadów, choć sam obowiązek ich monitorowania wprowadziła w życie dopiero ustawa z dnia 20 lipca 2018 roku.
W ustawie znalazły się ogólne wymagania dotyczące systemu monitoringu w punktach magazynowania odpadów, dodatkowo poszerzone o wymagania szczegółowe wprowadzone rozporządzeniem Ministra Środowiska z 29 sierpnia 2019 roku. Rozporządzenie porządkuje zasady odnośnie obszaru objętego systemem kontroli, parametrów technicznych urządzeń stosowanych do monitoringu, rodzaju stosowanych kamer, oraz sposobów zapisywania i przechowywania obrazu, udostępniania danych z monitoringu i oznaczania miejsc objętych systemem kontroli.
Obowiązek wprowadzenia wizyjnego systemu kontroli miejsc magazynowania lub składowania odpadów dotyczy tych, którzy zajmują się zbieraniem lub przetwarzaniem odpadów i w związku z tym również ich magazynowaniem, pod warunkiem że ich działalność wymaga posiadania zezwolenia na zbieranie i przetwarzania odpadów, pozwolenia na wytwarzanie odpadów uwzględniające ich zbieranie i przetwarzanie, lub pozwolenia zintegrowanego uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów. W związku z powyższym, obowiązek monitoringu nie dotyczy wytwórców odpadów, którzy magazynują wyłącznie odpady własne i nie potrzebują na takie magazynowanie zewnętrznego zezwolenia.
Ważne jest, że obowiązek monitoringu wizyjnego odpadów dotyczy wszystkich rodzajów magazynowanych lub składowanych odpadów, z zaznaczeniem by możliwy był podgląd na żywo obrazu z monitoringu odpadów palnych wymienionych w §3 ust. 1 rozporządzenia. Obowiązek utrwalania obrazu z monitoringu i zapisywania go na elektronicznych nośnikach dotyczy wszystkich rodzajów odpadów.
Jakie nastąpiły zmiany w monitoringu wizyjnym odpadów?
Rozporządzenie z sierpnia 2019 roku wprowadziło kilka ważnych zmian w zakresie obowiązkowego wprowadzenia monitoringu wizyjnego odpadów. Zgodnie z zawartymi w rozporządzeniu zapisami, każde miejsce z odpadami powinno znaleźć się pod okiem kamery – zainstalowany system wizyjny musi obejmować całą powierzchnię magazynowania lub składowania odpadów oraz drogi dojazdowe do odległości 15 metrów od zewnętrznej krawędzi magazynowanych odpadów, wraz z przestrzenią otaczającą odpady szeroką na min. 5 metrów.
Według powyższego, monitoring ma obejmować wszystkie miejsca składowania odpadów, a nie tylko ich centralny punkt. Jeśli odpady składowane są wewnątrz, kamera powinna obejmować całe pomieszczenie, a dodatkowo rejestrować obraz bramy wjazdowej i wyjazdowej z pomieszczenia lub zostać zamontowana na zewnątrz.
W zakresie kamer, rozporządzenie wprowadziło zmiany w zakresie rodzaju stosowanych urządzeń. Obecnie muszą być to kamery stacjonarne typu dzień-noc, z możliwością automatycznego dostrojenia się do poziomu oświetlenia w pomieszczeniu i zapewnienia dobrej widoczności miejsca magazynowania śmieci przez całą dobę.
Kamery powinny spełniać wymagania normy PN-EN 62676-4:2015-06 lub wyższe. W praktyce obowiązek ten wprowadza konieczność stosowania takich kamer, które umożliwią rejestrowanie obrazu z monitoringu składowiska odpadów przez całą dobę w jakości, która umożliwi łatwą identyfikację osób przebywających w miejscu składowania odpadów.
Wszystkie nagrania z zapisów monitoringu powinny być przechowywane na wypadek potrzeby udostępnienia ich organom uprawnionym do kontroli działalności w zakresie gospodarki odpadami, a także na potrzeby kontroli sądowej, prokuratury, Policji, Krajowej Administracji Skarbowej, Straży Granicznej, ABW lub CBA. Wymagania dotyczące przechowywania zarejestrowanego obrazu wejdą w życie w lutym 2021 roku.
Monitoring wizyjny odpadów i obowiązek jego posiadania we wszystkich punktach magazynowania lub składowania odpadów jest bezpośrednią odpowiedzią Ministra Środowiska na coraz częściej zdarzające się wypadki w punktach składowania odpadów tworzące zagrożenie dla środowiska. Monitoring ma wspomóc identyfikację osób stwarzających takie zagrożenie i zmniejszyć ryzyko wywołanych przez nie katastrof ekologicznych.